'...geen knoop van Ledeboer op Nieuw-Beijerland te zien...'


Verrast met boeken

Vandaag, bezig in mijn boekenopslag, ben ik verrast met een doosje boeken. Het zijn meest oude en beduimelde boekjes, waarvan ik zelf nettere exemplaren in mijn bezit heb.

Toch trekt één boekje mijn bijzondere aandacht. Dat boekje is namelijk geschreven door een dominee die in de 19e eeuw in de Ledeboeriaanse gemeente van Nieuw-Beijerland heeft gestaan en van wie de gevleugelde woorden bekend zijn ‘geen knoop van Ledeboer is op Nieuw-Beijerland te zien’.

Het boekje meldt op de titelpagina:
Mijn 42-jarigen Loopbaan in de Kerk Gods
Tevens als een Verantwoording aan het levendig Volk van God
Door W.C. Wust, Bedienaar des Evangelies in de Ned. Geref. Gemeente Lodi, New Jersey.
L. Mulder, Holland, Mich. 1882

001.jpg

Willem Coenraad Wust

Deze Willem Coenraad Wust wordt op 12 augustus 1807 in Utrecht geboren. Na smidsleerling geweest te zijn, dient hij als matroos op een oorlogsschip. Vervolgens werkt hij als smid op een werf in Den Helder. En daar wordt hij in 1836 door de ‘Almachtige en Genadige Jehovah God krachtdadig bekeerd en als een brandhout uit het vuur gerukt’.

Wust wordt oefenaar in Den Helder en vervolgens bevestigd als predikant van Den Helder. Hij dient als predikant een indrukwekkend aantal gemeentes: Den Helder en Giessendam in Nederland, vervolgens Lage Prairie in Amerika. Zijn eerste werk daar is het bouwen van een kerk. Twee jaar later is Wust echter weer terug in het oude vaderland. Gedurende vier jaar dient hij opnieuw de gemeente van Giessendam. Vervolgens volgen Buffalo, Rochester en Lodi in Amerika.

Niet alleen verwisselt ds. Wust nogal eens van standplaats, ook de namen van zijn kerkelijk onderdak wisselen steeds. Van Dordts Gereformeerde Gemeenten wordt het Oud Gereformeerde Gemeenten. In Amerika dient hij de Hollandsche Gereformeerde Kerken, de Vrije Gereformeerde Gemeenten en de Nederlandse Gereformeerde Gemeenten.

Predikant te Nieuw-Beijerland

Als Wust voor de vierde keer de oceaan oversteekt, afgemat door problemen in Amerika, wordt hij in februari 1879 door ds. Daniël Bakker bevestigd als predikant in Nieuw-Beijerland. In Nieuw-Beijerland kan hij volgens zijn verwachtingen 'herder te zijn in het achtergebleven schaapskooitje van Ds. Ledeboer, die nog ouderwets gereformeerd zijn en stijf en stug staan tegenover Beëlzebul'. Maar ook daar blijven de problemen hem niet bespaard. ‘Ik had hier veel toeloop van menschen en toevoeging tot de Gemeenten en veel zegen in ’t eerst onder mijn bediening, gelijk ook in de andere Gemeenten, die ik bediend heb.’ Wust vertelt dat hij bijvoorbeeld in Den Haag en Stad aan ’t Haringvliet Gods zegen mag ondervinden.

Nieuw-Beijerland.jpg

Doch het tweede jaar kwam er te Nieuw Beijerland een verandering, waarvan ik het volgende verklaar. Daar ik Ds. Ledeboer nooit gekend heb, maar wegens ZEw.’s geschriften en vertellingen koesterde ik hooge achting van zijn achtergelaten Gemeenten. Dit viel mij verbazend uit de hand, want wel is bij sommigen de mond vol van ZEw., gelijk ook over Smytegeld, maar geen knoop van Ledeboer is op Nieuw Beijerland te zien. Want de hoogmoed zag ik ten top, Sabbatschending door te wandelen, de volwassen jongens in kroegen en biljarten, met de pols eenden jagen en stal uitmesten enz., nl. niet zoo van allen, maar van de voornaamsten, ook van mijn Kerkeraad. Dit is naar mijn gedachten het eerst dat post vatte bij mijn drie Kerkeraadsleden, die tegen mij bevooroordeeld werden, dat ik daar met kracht tegen ging preken en spreken, zoo dat ze toen zeker met mijn prediken niet meer vereenigd waren, hoewel ze  niets blijken lieten.

Vervolgens geeft ds. Wust een uitgebreid verslag van de omgang met de ouderlingen in zijn gemeente Nieuw-Beijerland. Het botst vooral met de ouderlingen Boender en IJzerman. De bekende ds. Daniël Bakker wordt erbij geroepen. Hij zegt, volgens ds. Wust ‘dat hij nog nooit zo’n Kerkeraad had bij gewoond’. En ds. Wust zegt dat hij ‘nooit door een Kerkeraad zoo beleedigd was’. Ds. Wust vraagt vervolgens aan ds. Bakker ‘of hij geen andere gemeente voor mij had, want dat ik met zulke menschen niet werken kon. Toen werd er geroepen dat het al zoo laat was en zij gingen heen zonder sluiting met gebed en zonder dat Ds. Bakker hun een afkeurend en bestraffend woord in mijne tegenwoordigheid gegeven heeft.

Bladzijden lang duurt het verslag van ds. Wust in zijn boekje. ‘Onder het hevigste van dezen storm ontving ik een beroep van Lodi, mijn oude Gemeente. Ik en mijne vrouw waren liever in Nederland gebleven, het liefst zou ik met vrede gaan rusten, daar ik afgemat van die woelgeesten was, maar ik durfde mij niet losrukken, daar ik zag dat de Heere mij vast hield. Acht dagen nadat ik het beroep had, kwamen die Ouderlingen bij mij en willende nu wat woorden ziften en met reden iets zeggen, zeiden zij ik had dit en dat gezegd, waar ik alras hun den mond mee stopte, maar toen gaf ik hun te kennen dat ik een beroep van Lodi had, waar zij niets op zeiden, als: “zoo.” Als ds. Wust veertien dagen later zijn kerkeraad meldt dat hij het beroep naar Lodi aanneemt ziet hij ‘een gloed van blijdschap in hun aangezicht’.

Mesech voorbij

'Zoo hebben ik en mijne vrouw Nieuw Beijerland verlaten, na er twee jaar en twee maanden vertoefd te hebben…’ en ‘na van allen een smartelijk afscheid genomen te hebben en nu mijne vrouw 70 en ik bijna 74 jaren oud waren, gingen wij als vreemdelingen in Mesech den 7den Mei 1881 het zeegat uit om voor de derde maal over den Oceaan naar Amerika te gaan.

In Lodi voelt ds. Wust zich op zijn gemak. De ruzies met Nieuw-Beijerland worden voortgezet via het blad ‘De Grondwet’. Ook houdt W.G. van Ree uit Stad aan ’t Haringvliet hem op de hoogte van de verwikkelingen rond de Bakkeriaanse gemeentes.

Na Lodi dient ds. Wust Passaic. Nieuw-Beijerland ontvangt tien jaar later pas weer een voorganger, oefenaar N.H. Beversluis. Ds. Wust heeft dat niet meer meegemaakt, hij is in 1886 overleden te Passaic. Zijn vreemdelingschap in Mesech is dan voorgoed voorbij.

Wilt u op de hoogte gehouden worden van nieuwe Blogs van Boekenstek? Schrijf u dan in voor onze nieuwsbrief. Zo blijft u op de hoogte van al het boekennieuws. 

© 2010 - 2024 Boekenstek | sitemap | rss | webwinkel beginnen - powered by Mijnwebwinkel