Een keurcollectie... haringkoppen


Je kent ze vast wel, die oude schoolboekjes met verhalen. Ik heb nu voor me 'Ha!... lezen'. De ondertitel luidt 'Verzamelde leeslessen voor de Christelijke School'. De verhalen zijn verzameld door W.G. van de Hulst en L. van der Zweep. W.G. van de Hulst Jr. heeft gezorgd voor de tekeningen. 
Dit deeltje is voor het zesde leerjaar. Het boekje, uitgegeven in 1953, heeft ooit fl. 1,90 gekost. P. Noordhoff N.V. te Groningen en Djakarta heeft voor deze uitgave gezorgd. 

Eén van de hoofdstukken wil ik de lezers van deze weblog niet onthouden. Het betreft een gedicht:

Getroefd

Jan Stam was lange jaren knecht
in d'academietuin te... neen - 
de naam der stad doet, naar ik meen, 
hier niet terzake. - Stam was recht
in al zijn doen en ieder mocht hem graag; 
maar wat hem bijna alle daag' 
onmisbaar maakte voor een macht 
studenten in de botanie,
was d' overgrote kennis, die 
vriend Stam van zaden had. Ja, wàt je 'm ook maar bracht - 
indien 't maar zaden waren - 
vriend Stam wist dadelijk en stellig te verklaren:
‘De naam is zó en zó’ - en nooit, zover mij is bekend, 
had Stam het bij 't verkeerde end. 

Een paar studentjes echter namen het besluit, 
den man eens op de proef te stellen,
op wat manier - dat zal ik u vertellen: 

Haring of kuit

Ze namen haringkuit 
en lieten die een dag of wat 
goed drogen in de zon, totdat ze in korreltjes uiteenviel. Toen 
met die korreltjes naar Stam, om hem de vraag te doen:
‘Zeg Stam, wil jij ons even zeggen, 
wat dit voor zaadjes zijn? 
Ze zijn zo bitter klein; 
we kunnen ze wel even onder een vergrootglas leggen, 
maar, 
als jij 't soms weet, dan zijn we gauwer klaar.’ -
Jan zet zijn bril op, neemt het zaad, 
bekijkt, beruikt, betast het en zegt eindelijk: ‘Gissen, 
nietwaar meneeren, dat doet dikwijls missen; 
maar hebt u nog een week geduld, 
'k beloof u, dat u 't weten zult: 
ik zal er ongetwijfeld achter komen.’ 

De heren gingen heen. - ‘Ziezo, die's beetgenomen!’ 
zei d'een. - ‘Die is er in gevlogen!’ 
riep d' ander.... 
Och, och, wat lachten ze toch met elkander...
De tranen liepen hun uit d' ogen.

Acht dagen later. - ‘Morgen, Jan!...’ 
‘Goêmorgen, heeren... 
Zó vroeg vandaag al uit de veeren?’ - 
‘Ja, ja, we zijn nieuwsgierig naar de zaadjes, man!’ -
‘De zaadjes, zegt u?.... Wacht, dat is ook waar.... 
Wel zeker, zeker, heren, volgt me maar.’ 
En onder 't gaan: ‘Zie, heren, 
een mensch is nooit te oud, om nog wat nieuws te leeren. 
Ik kon niet met dat fijne goedje verder komen; 
toen heb ik er een beetje afgenomen 
en 't uitgezaaid - maar in de warme kas; 
en 'k ging van tijd tot tijd eens zien, of 't nog niet opgekomen was; 
en ja - een dag of drie geleden - 
daar had je d' eerste puntjes al 
en daarna ging het vlug van stal! 
De boel is flink gegroeid en ik ben best tevreden.’ - 

Nu kwamen ze aan de kas. Jan Stam deed open: 
‘Kijk, heren, wil u nu tot heel aan 't eind maar lopen? 
Daar staan ze - rechts.’ - En onze maats, 
nieuwsgierig naar dit vreemd geval 
en 't geen er verder komen zal, 
bereiken spoedig d' aangeduide plaats. 
Maar wat is dàt?... Zou hun gezicht hen foppen? 
Ze blijven staan met open mond... 
Wat zien ze? Op dunne stokjes, wort'lend in de grond,

een keurcollectie... haringkoppen,
die hen met glazige ogen schijnen aan te staren... 

‘Zie heren, dàt's nu 't resultaat!’
zegt Stam - en 's mans gelaat 
blijft in dezelfde plooi.... ‘In al de jaren, 
dat 'k tuinman ben, heb 'k zó iets niet gezien - 
de heren wèl, misschien?... 
Maar neen, dat zal wel niet... Nu, heeren, 
daar viel voor u en mij hier dus nog iets te leeren! 
En komt u binnenkort hier nog eens langs misschien, 
dan kan 'k u ook de lijven en de staarten laten zien!...’  
 
'k Heb evenwel uit goede bron vernomen, 
dat Jan de heren, geen van beiden, ooit terug zag komen.

S. Abramsz.
(Uit: Voor 't Jonge Volkje, 39ste jaargang. P.v. Belkum Az., Zutphen)

Jaren terug heb ik dit verhaal al horen vertellen. Nu ik het weer tegenkom, vind ik het aardig genoeg om door te geven...

Wilt u op de hoogte gehouden worden van nieuwe Blogs van Boekenstek? Schrijf u dan in voor onze nieuwsbrief. Zo blijft u op de hoogte van al het boekennieuws. 

© 2010 - 2024 Boekenstek | sitemap | rss | webwinkel beginnen - powered by Mijnwebwinkel